Θανάσης Παπακωνσταντίνου: Κάτι παραπάνω από ένας απλός δημιουργός…

Και τα παρτάλια οι σκέψεις μας,

πειρατική σημαία.

Όλα στραβά γινήκανε

και όλα είν’ ωραία.

(Θανάσης Παπακωνσταντίνου-Σιμούν, από το δίσκο «Ελάχιστος Εαυτός»)

Ήταν εκεί γύρω στα 22 μου, όταν για πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με τον μαγικό κόσμο του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Θυμάμαι, μου είχε δώσει η αδελφή μου ν’ ακούσω ένα CD με επιλογές εντέχνων τραγουδιών και μέσα σε αυτές υπήρχαν κάποια από τα σημαντικότερα του Θανάση (Πεχλιβάνης, Όταν χαράζει, Αποσπερίτης κλπ.).

Με το πρώτο άκουσμα έπαθα σοκ! Αριστουργηματική μουσική, στίχοι στα όρια (ή και παραπάνω) της ποίησης, γενικότερα μια μοναδική εμπειρία. Μια μέθεξη, όπως συνηθίζει να λέει και ο Θανάσης στις συναυλίες του.

Φυσικά, άμεσα εντρύφησα στο σύνολο του έργου του. Κάθε τραγούδι και μια νέα αποκάλυψη, είτε με τη φωνή του ίδιου του Θανάση, είτε με άλλων καταξιωμένων ερμηνευτών (Μελίνα Κανά, Σωκράτης Μάλαμας κλπ.).

Κι ύστερα ήρθαν οι συναυλίες…

Δε θα μπω στη διαδικασία να περιγράψω τι σημαίνει μια συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Όσοι έχουμε πάει γνωρίζουμε καλά πως πρόκειται για κάτι που δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια… Απλά πρέπει να το ζήσεις!

Γεννιέται ο κόσμος όταν φιλιούνται δυο

Η αγάπη πόλεμος, πόρτα που ανοίγει

Μέσα στα σπλάχνα σταλάζει λίγο φως

Είναι φεγγίτες τα σώματα που σμίγουν.

(Σωκράτης Μάλαμας-Ηλιόπετρα, από το δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου, «Πρόσκληση σε δείπνο κυανίου»)

Τι είναι όμως αυτό που κάνει έναν καλλιτέχνη -στην περίπτωσή μας το Θανάση- να ξεχωρίζει; Αν και δεν θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό, θα προσπαθήσω να δώσω δυο-τρεις απαντήσεις…

1. Να μπορεί ανά πάσα στιγμή να πιάνει τον παλμό της επικαιρότητας, γιατί έτσι τα τραγούδια του θα αφορούν περισσότερους.

Για να μη μακρηγορήσω, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα γι’ αυτό είναι το τραγούδι «Ο Χομαγιούν και ο Βακάρ» από το δίσκο «Πρόσκληση σε δείπνο κυανίου». Μια ασύλληπτης έμπνευσης δημιουργία του Θανάση, που αναφέρεται στο προσφυγικό ζήτημα, που το 2014 που κυκλοφόρησε ο συγκεκριμένος δίσκος, είχε αρχίσει να γιγαντώνεται.

2. Να μη φοβάται να πειραματιστεί.

Όσο κι αν μας αρέσουν τα πιο γραμμικής σύλληψης τραγούδια, εντούτοις πολλές φορές οι πειραματισμοί έχουν ως αποτέλεσμα πραγματικά διαμάντια. Ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα του Θανάση σε αυτό το επίπεδο, αποτελεί το μοναδικό «Ήμερος ύπνος» από το δίσκο «Βραχνός Προφήτης». Εδώ ο Θανάσης «παίζει» με τα μουσικά όργανα, αλλά και δίνει ένα εξαίρετο παράδειγμα συνδυασμού ποίησης και μουσικής (Οι στίχοι είναι σε ποίηση του Χρήστου Μπράβου).

3. Να μπορεί να επικοινωνεί με το κοινό, τόσο μέσω των τραγουδιών του, όσο και με τη γενικότερη παρουσία του στις ζωντανές του εμφανίσεις.

Είπαμε πριν για τη μοναδικότητα της κάθε συναυλίας του Θανάση. Έχοντας βιώσει αυτό το συναίσθημα αρκετές, μέχρι σήμερα, φορές, είμαι σε θέση να πω πως σπάνια έχω συναντήσει σε καλλιτέχνη τέτοια σύνδεση με το κοινό.

Χωρίς να καταφεύγει σε υπερβολές, ίσως και χωρίς καν το προσπαθήσει, ο Θανάσης από την πρώτη νότα κάθε τραγουδιού, «παίρνει» μαζί του το κοινό και δεν το αφήνει να κοιτάξει ξανά πίσω. Είμαι σίγουρος πως και 10 ώρες σερί να τραγούδαγε, ο κόσμος θα παρέμενε εκεί μαγεμένος και θα ήθελε κι άλλο!

Τράβηξα δειλά-δειλά

της κερκόπορτας το σύρτη

και πήραν φωτιά τα μάτια μου

μάγκα μου απ’ όσα είδα.

(Γιώργος Μιχαήλ-Όνειρο, από το δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου «Αγία Νοσταλγία»)

Αντί επιλόγου και με την ευκαιρία της πολυαναμενόμενης συναυλίας του Θανάση (την πρώτη μετά από σχεδόν δυο χρόνια αποχής), με τον επίσης αγαπημένο Σωκράτη Μάλαμα, το προσεχές Σάββατο 9 Ιουνίου στην Πλατεία Νερού στο Φάληρο (ήδη sold out, έχει ανακοινωθεί και δεύτερη στο ίδιο μέρος, την Παρασκευή 15/6), μόνο μερικοί ακόμη από τους τόσο υπέροχους στίχους του:

Στου δειλινού την άκρη δεν βλέπεις όνειρα·

αυτά που γίναν βλέπεις και τα επόμενα.

Βλέπεις τον άνθρωπο μικρό που τον πατάν στ’ αλήθεια

τα πόδια του τα ίδια.

(Σωκράτης Μάλαμας-Διάφανος, από το δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου, «Διάφανος»)

Ραντεβού στην Πλατεία Νερού!

Ή όπως μας είπαν οι δυο δημιουργοί, ανακοινώνοντας την καλοκαιρινή τους περιοδεία: Σε πλατείες, θέατρα, παραλίες, βουνά και όπου αλλού της γης!

* Το κείμενο αυτό έχει δημοσιευθεί και στην ιστοσελίδα http://femmebistrot.gr/